" فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُون"[1]
امام علی علیه السلام " القلوب اقفال مفاتحها السّؤال " [2]
او زیر درخت سیب نسشته بود و در عالم درون خود سیر می کرد و در مورد آفرینش به فکر فرو رفته بود و در جستجو سؤالاتی بود که او را با خودش درگیر کرده بود ناگهان سیبی از درخت افتاد و ذهن پرسشگر او را به خود مشغول ساخت او فکرش متوجه این سؤال شد که چرا سیب به طرف بالا نرفت ؟ چرا بالا رفتن اشیاء نیاز به فشار دارد و پایین آمدن بدون وارد کردن هیچ نیروی انجام می گیرد ؟ چه علت یا عواملی پشت پرده وجود دارد ؟ و ... نیوتن که افکار و اندیشه اش بر اسب پرسشگری سوار بود و از این شاخه به آن شاخه و از این میدان به آن میدان جولان می داد در پی یافتن پاسخی بود که او را در منزل مقصود فرو نشاند او آن روزگار متوجه پرسشی شد که تا آن روز گار چه افراد زیادی زیر آن سیب نشسته و از سیبش خورده بودند اما کسی به آن توجه نکرده بود او با این سؤال خود دنیایی از دانش را به روی بشریت گشود و با کشف قانون جاذبه انقلاب بزرگی را در عرصه علمی به وجود آورد آری در اهمیت و جایگاه والای پرسش همین بس که پرسش سنگ بنای اصلی تفکر و اندیشه بشری است و علم و اندیشه و تمدن و پیشرفت و ترقی بشر مرهون پرسش های پرسشگران است پرسش خمیر مایه اصلی زایش و پیدایش اندیشه و عامل شکل گیری هویت و شخصیت فردی و اجتماعی است و طلوع و عروج و یا افول و غروب انسان ها در گرو پرسش های آنها است پرسش از چنان استعداد و قابلیتی بر خوردار است که می تواند موجب بالندگی و طراوت شادابی و خلاقیت نو آوری و آبادانی کشور و ملتی شود و می تواند موجب رکود و ارتجاع و پسروی اضمحلال و فروپاشی ملت و دولتی گردد از این رو است که قرآن حکیم کتاب انسان پرور و تمدن ساز با رویکرد آموزش ایجابی و سلبی که از ویژگی های آموزه های قرآنی است در صدها آیه موضوع پرسش و پرسشگری را چه به لحاظ پرسش های معرفتی و علمی و چه در قالب بیان نیازهای فردی و اجتماعی در کانون توجه خود قرار داده است و با طرح ده ها پرسش پایه و بنیادین علاوه بر تقویت و شکوفا سازی استعداد پرسشگری به اهمیت و جایگاه آن پرداخته است قرآن کریم از سوی مخاطبان خود را به پرسش و پرسشگری ترغیب و تشویق می کند " فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُون" و از سوی دیگر پرسش های نا بجا و بدون فراورده های علمی و عملی را نکوهش و سرزنش می نماید " أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ " ای کسانی که ایمان آورده اید از چیزهای که اگر برایتان آشکار شود ناراحتتان می کند سؤال نکنید .
1. طرح بحث امام شناسی
مهمترین سئوالی که برای یک مومن شیعی در حوزه مسائل اعتقادی مطرح است بحث امامت است چون مسئله امامت در فرهنگ شیعه بعنوان اساسی ترین و کلیدی ترین و جزء اصول دین به حساب می آید و در بین اصول دین اصل امامت نشان دهنده هویت اندیشه شیعی است که اگر مسئله امامت به طور صحیح و منطقی اثبات و برهانی نشود اساس اعتقادات شیعه مخدوش می شود و حتی بحث از نبوت و توحید که در تفکر شیعی معنای خاصی دارد از بین می رود چون توحید و نبوت شیعی از طریق امامت تبین و تفسیر می شود بنابر این اگر بحث امامت مخدوش شود بحث توحید و نبوت شیعی هم متزلزل خواهد بود .
بنابر این بحث امامت مانند ستون و قائمه خیمه است که اگر بافتد تمام اندیشه شیعه با تمام اصول و فروعش از هم می پاشد و به نخ تسبیح می ماند که دانه های تسبیح را در کنار هم حفظ نموده است که اگر پاره شود تمام دانه تسبیح پراکنده می شود .
پس بحث از امامت بحث مهم و حیاتی است و باید بدان پرداخته شود تا معلوم شود که این اندیشه حق است یا باطل ؟
اصل بحث امامت بمعنای کسی که رابط بین خالق و مخلوق است و امامت به این معنی شامل پیامبران الهی هم می شود و امامت به این معنی امری پذیرفته شده بین تمام فرق اسلامی است .
این که بشر نیازمند به کس و کسانی است که او را از دستورات و فرامین خداوند آشنا کند و راههای جلب رضایت او را به مردم نشان بدهد و از مکروهات و مذمومات و چیزیهای که ناخوشایند او است مطلع سازد امری است مورد اتفاق تمام ادیان آسمانی است امامت به این معنا که همان نبوت و رسالت است چالش و اختلافی ندارد .
بنابر این بحث امامت در تفکر شیعه مربوط به آنچه بیان شد نیست نقطه مرکزی بحث در بحث امامت این است که آیا امامت به این معنی باید استمرار داشته باشد یا با خاتمیت پیامبر اسلام پایان پذیرفته است و به عبارت دیگر پیامبر صلی الله علیه و آله بعد از خود کسانی را بعنوان وصی و جانشین خود به اذن و دستور خداوند منصوب فرموده است یا نه و به عبارت دیگر آیا لازم است خداوند برای بعد از نبوت و رسالت کسانی را بعنوان امام برای بشریت نصب نماید یا لازم نیست و ملاک ضرورت و نیاز چیست ؟ در این درس نامه سعی می شود به این سؤال اساسی پاسخ داده شود و ویژگی ها و شرایط امام مورد بحث و گفتگو قرار گیرد
برای دریافت فایل به آدرس ذیل مراجعه کنید
حجت الاسلام علیرضا شجاعی مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان مرکز قزوین در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار سرویس سیاسی صبح قزوین، در رابطه با سالگرد تخریب حرم ائمه بقیع علیهم السلام اظهار داشت: در این زمینه باید چهار حوزه مختلف را مورد بررسی قرار داد.
ادامه مطلب ...