فاطمه کوثر معرفت ناب
قرآنی - علمی ، اخلاقی ، کلامی ، اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و هنریفاطمه کوثر معرفت ناب
قرآنی - علمی ، اخلاقی ، کلامی ، اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و هنریدرس تفسیر حضرت آیه العظمی وحید خراسانی
بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر سوره یس
استاد : آیه الله العظمی وحید خراسانی
«جلسه : اول »
بصیرت و آگاهی لازمه هر کاری است
شرط ورد در هر کاری بصیرت است علی بصیره من امری هم امور قرآن اس ورد در بحث قرآن بصیرت خاصی می خواهد ما در بحث قرآن از سوره یاسین شروع می کینم سر این ابتداء تفسیر به سوره یاسین بعدا معلوم می شود
وحی مستند مطالب
اولا مستند مطالب باید ریشه در وحی داشته باشد بالاخص در قرآن که لایمسه الا المطهرون است ما قرآن را نشناخته ایم در مورد سوره یس روایاتی وارد شده است که مشتمل بر نکات دقیق و هر جمله ای آن محتاج بحث است و بسیار مهم است صدوق اعلی الله مقامه روایتی را نقل می کند که ما قسمتی از آن را طرح می کنیم این سوره سوره ای است که اگر کسی در روز بخواند آن روز من المحفوظین و المرزوقین است حفظ ورزق اثر تلاوت این سوره است اگر در شب بخواند خدا هزار ملک می فرستد تا او را حفظ کنند ازکل شیطان رجیم و از هر آفتی اگر در آن روز و شب بمیرد خدا هزار ملک برای غسل او می فرستد سی هزار ملک به برای نماز بر جنازه او حاضر می شوند و این سی هزار ملک بر نمی گردند در قبر او تا روز قیامت برای این مرد یا زنی که با این سوره رفته اند استغفار می کنند و هنگام حشر هم خدا او را در درجه ای منزل می دهد که آن درجه منزل ملائکه مقربین و انبیاء مرسلین است این روایت اشارات و لطائف و حقایقی دارد چون قبل از شروع در تفسیر سوره باید بدانیم کار چه کاری است و هر کسی خودش را آماده کند که این مرتبه و مقام چقدر عظیم است .
روایتی در فضیلت قرآن
امروز فقط مختصری بیان می شود برای بصیرت شما در این امر مهم روایتی که باز در جامع الاخبار است و قسمتی از این روایت را قطب الدین رواندی در دعوات نقل می کند باز هم چند جمله ای بیان می شود کلمات بر طبق این دو کتاب عظیم مستند به شخص اول عالم خلقت است آن کسی که ما ینطق عن الهوی تعبیر این است عَنِ النَّبِیِّ ص أَنَّهُ قَالَ الْقُرْآنُ أَفْضَلُ کُلِّ شَیْءٍ دُونَ اللَّهِ فَمَنْ وَقَّرَ الْقُرْآنَ فَقَدْ وَقَّرَ اللَّهَ وَ مَنْ لَمْ یُوَقِّرِ الْقُرْآنَ فَقَدِ اسْتَخَفَّ بِحُرْمَةِ اللَّهِ حُرْمَةُ الْقُرْآنِ عَلَى اللَّهِ کَحُرْمَةِ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ .[1] افضل کل شئ القرآن این جمله بهت انگیز است جمع شده بین اطلاق و عموم و اعم مفاهیم مفهوم شئ است مصدر به کل شده است که از ادات عموم است افضل هر چیزی بلا استثناء قرآن است دلیل این افضلیت در سوره یاسین خواهد آمد یکی از جمله های آن این است که حمله قرآن و اهل قرآن قَالَ ع حَمَلَةُ الْقُرْآنِ هُمُ الْمَحْفُوفُونَ بِرَحْمَةِ اللَّهِ الْمَلْبُوسُونَ نُورَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَا حَمَلَةَ الْقُرْآنِ تَحَبَّبُوا إِلَى اللَّهِ بِتَوْقِیرِ کِتَابِهِ یَزِدْکُمْ حُبّاً وَ یُحَبِّبْکُمْ إِلَى خَلْقِهِ یُدْفَعُ عَنْ مُسْتَمِعِ الْقُرْآنِ شَرُّ الدُّنْیَا وَ یُدْفَعُ عَنْ تَالِی الْقُرْآنِ بَلْوَى الْآخِرَةِ وَ الْمُسْتَمِعُ آیَةً مِنْ کِتَابِ اللَّهِ خَیْرٌ مِنْ ثَبِیرٍ ذَهَباً وَ لَتَالِی آیَةٍ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ خَیْرٌ مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ إِلَى تُخُومِ السُّفْلَى وَ قَالَ ع إِنْ أَرَدْتُمْ عَیْشَ السُّعَدَاءِ وَ مَوْتَ الشُّهَدَاءِ وَ النَّجَاةَ یَوْمَ الْحَسْرَةِ وَ الظَّلَلَ یَوْمَ الْحَرُورِ وَ الْهُدَى یَوْمَ الضَّلَالَةِ فَادْرُسُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ کَلَامُ الرَّحْمَنِ وَ حِرْزٌ مِنَ الشَّیْطَانِ وَ رُجْحَانٌ فِی الْمِیزَانِ [2]
محفوف برحمه من الله ملبوسون بنور الله اند خودم وقتی هر جمله را می گویم متحیرم که در هر جمله چقدر باید بحث شود ما این تفسیر را بعد از یک دوره اصول شروع کردیم تا کسانی که با حرف های نوابغ ورزیده شده اند در قرآن تامل بکنند .
رحمت خدا چیست
رحمت الهی همان گوهری است که منتهی الامال جمیع اولین و آخرین است آن رحمت رحمه ربک خیر مما یجمعون یک رحمت او چنین است بالاتر از این تعبیر نمی شود حمله قرآن محفوف به این رحمت اند جمله دوم بسیار عجیب است الملبسون بنور الله اینها کسانی اند که پوشیده به نور خداوند الله نور السموات و الارض این قرآن است مهم این است که همه کلمات را که در عظمت قرآن فرمود تا رسید به اینجا که مستمع و قرائی آن چه خاصیت دارد که به مستمع آن خدا خیر دنیا می دهد و به تلاوت کننده آن خدا خیر دنیا و آخرت می دهد باز در این بحث عمیقی است تا رسد به اینجا که مطلب عوض می شود ان فی کتاب الله سوره در این کتابی که افضل کل شئ است سوره است این سوره یسمی تسمیه می شود تسمیه از ریشه اسم و اسم بمعنای نشانه است بعد در مقام تسمیه فرمود اسم این سوره عزیز است از اسم باید پی به مسمی برد مهم جمله بعد است یدعی صاحبها الشریف عند الله خود سوره عزیز است صاحب سوره شریف است وصف سوره به عزت و صاحب سوره به شرافت باز بحث مفصلی دارد این نکته ها که می گویم اهلش باید کار کنند در این روایت تعبیر به قاری و تالی قرآن نشده است بلکه صاحب سوره آمده است در صاحب سری است که بعد معلوم می شو صاحب این سوره یدعی شریف اما شریف نزد چه کسی ؟ شرف تاره در نزد خلق است شرف در نزد خلق محدود به محدویت خلق است اما اگر شرف عند الله شد به عندیت الله می شود غیر محدود صاحب این سوره شریف عند الله است کلمه عند الله باز سری دارد مقامات مختلف است اعلی المقامات و ارفع الدرجات مقام عندیت است فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر سوره یاسین قدرتش این اس که صاحب این سوره را از حضیض مادیت و انغمار در شهوت و غضب جذب می کند و در هیچ آسمانی متوقف نمی شود تا برسد به مقام عندیت این مقام صاحب سوره یاسین است .
این است که قرآن را نشناختیم نه کل آن را و نه جزء آن را
راه صاحب سوره شدن چیست ؟
این روایت ختم کلام است هم عامه و هم خاصه هر دو طبقه از شخص خاتم نقل می کنند که فرمود هر چیزی قلبی دارد لکل شئی قلب باز خود حدیث معجزه است امروز بشر به پیشرفت علم به اینجا رسیده است که کشف می کند هر چیزی قلب و مرکزی دارد این کلمه را در جزیره العرب در هزار چهار صد سال پیش در میان امتی فرمود که از حلوا خدا درست می کردند و از صبح تا ظهر سجده می کردند و ظهر آن را می خوردند .
حتی اتم کوچک ترین ذره قلب دارد و قلب هر چیزی متناسب با آن چیز است
افضل الاشیاء القرآن شد قلب قرآن یاسین است
چرا یس قلب قرآن است ؟
سوره یاسین سوره قلب عالم امکان است او پنچ اسم دارد محمد ، احمد، عبد ، نور، آن اسم که مرموزترین اسماء است اسم یاسین است یس و القرآن الحکیم و انک لمن المرسلین یا سین خاتم النبین است او قلب عالم امکان سات و سوره او قلب قرآن است سلسله مطالب را فکر کنید همه معجزه است خود او فرمود من ودم کلمه ود غیر از حب است تاره گفته می شود من دوست دارم تاره مودت دارم در کلمه ود اگر به لغت مراجعه کنید می یابید که همراه با تمنی و آرزو است من ودم یعنی علاوه بر محبت آرزویش هم دارم روحی و ارواح العالمین له الفداء فرمود آنچه من آرزو دارم در قلب هر یک یک از امت من سوره یاسین باشد از امروز هر کس این کلمه به او رسید از دست بدهد به حسرتی مبتلی خواهد شد که آن حسرت پایان ندارد هر یک از شما ملتزم شوید این سوره را بخوانید هر جا به تبلیغ رفتید وادار کنید هر روز یان سوره را بخوانند سرش این است که آرزوی خاتم این است ما به دنبال چه هستیم از خواب بیدار شویم دیگران را هم بیدار کیند مبادا روزی بر شما بگذرد که این سوره را نخوانید آن وقت می شود صاحب سوره هر روز بخوان تا صاحب سوره شوی .
متن کامل روایت
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ الْقُرْآنُ أَفْضَلُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ دُونَ اللَّهِ فَمَنْ وَقَّرَ الْقُرْآنَ فَقَدْ وَقَّرَ اللَّهَ وَ مَنْ لَمْ یُوَقِّرِ الْقُرْآنَ فَقَدِ اسْتَخَفَّ بِحَقِّ اللَّهِ وَ حُرْمَةُ الْقُرْآنِ کَحُرْمَةِ الْوَالِدِ عَلَى وَلَدِهِ وَ حَمَلَةُ الْقُرْآنِ الْمَحْفُوفُونَ بِرَحْمَةِ اللَّهِ الملتبسون [الْمَلْبُوسُونَ بِنُورِ اللَّهِ یَقُولُ اللَّهُ یَا حَمَلَةَ الْقُرْآنِ اسْتَحِبُّوا اللَّهَ بِتَوْقِیرِ کِتَابِ اللَّهِ یَزِدْکُمْ حُبّاً وَ یُحَبِّبْکُمْ إِلَى عِبَادِهِ یُدْفَعُ عَنْ مُسْتَمِعِ الْقُرْآنِ بَلْوَى الدُّنْیَا وَ عَنْ قَارِئِهَا بَلْوَى الْآخِرَةِ وَ لَمُسْتَمِعُ آیَةٍ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ خَیْرٌ مِنْ ثَبِیرِ الذَّهَبِ وَ لَتَالِی آیَةٍ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ أَفْضَلُ مِمَّا تَحْتَ الْعَرْشِ إِلَى أَسْفَلِ التُّخُومِ وَ إِنَّ فِی کِتَابِ اللَّهِ سُورَةً تُسَمَّى الْعَزِیزَ یُدْعَى صَاحِبُهَا الشَّرِیفَ عِنْدَ اللَّهِ یُشَفَّعُ لِصَاحِبِهَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِثْلَ رَبِیعَةَ وَ مُضَرَ ثُمَّ قَالَ ص وَ هِیَ سُورَةُ یس.
وَ قَالَ النَّبِیُّ ص یَا عَلِیُّ اقْرَأْ یس فَإِنَّ فِی یس عَشْرَ بَرَکَاتٍ- فَمَا قَرَأَ جَائِعٌ إِلَّا شَبِعَ وَ لَا ظَمْآنُ إِلَّا رَوِیَ وَ لَا عَارٍ إِلَّا کُسِیَ وَ لَا عَزَبٌ إِلَّا تَزَوَّجَ وَ لَا خَائِفٌ إِلَّا أَمِنَ وَ لَا مَرِیضٌ إِلَّا بَرَأَ وَ لَا مَحْبُوسٌ إِلَّا أُخْرِجَ وَ لَا مُسَافِرٌ إِلَّا أُعِینَ عَلَى سَفَرِهِ وَ لَا یَقْرَءُونَ عِنْدَ مَیِّتٍ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَنْهُ وَ لَا قَرَأَهَا رَجُلٌ لَهُ ضَالَّةٌ إِلَّا وَجَدَ طَرِیقَهَا.
وَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ قَرَأَ یس فِی عُمُرِهِ مَرَّةً وَاحِدَةً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خَلْقٍ فِی الدُّنْیَا وَ بِکُلِّ خَلْقٍ فِی الْآخِرَةِ وَ بِکُلِّ خَلْقٍ فِی السَّمَاءِ بِکُلِّ وَاحِدٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ مِثْلَ ذَلِکَ سَیِّئَةً وَ لَمْ یُصِبْهُ فَقْرٌ وَ لَا عُدْمٌ وَ لَا غُرْمٌ وَ لَا هَدْمٌ وَ لَا نَصَبٌ وَ لَا جُنُونٌ وَ لَا جُذَامٌ وَ لَا وَسْوَاسٌ وَ لَا دَاءٌ یَضُرُّهُ وَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْهُ سَکَرَاتِ الْمَوْتِ وَ تَوَلَّى قَبْضَ رُوحِهِ وَ کَانَ مِمَّنْ یَضْمَنُ اللَّهُ لَهُ السَّعَةَ فِی مَعِیشَتِهِ وَ الْفَرَجَ عِنْدَ لِقَائِهِ وَ الرِّضَا بِالثَّوَابِ فِی آخِرَتِهِ وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ أَجْمَعِینَ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ قَدْ رَضِیتُ عَنْ فُلَانٍ فَاسْتَغْفِرُوا لَهُ.
حَدَّثَنَا شَیْخُنَا أَبُو الْعَبَّاسِ أَحْمَدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ الْقَاضِی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِیسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ الْعَلَاءِ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْءٍ قَلْباً وَ قَلْبُ الْقُرْآنِ یس فَمَنْ قَرَأَ یس فِی نَهَارِهِ قَبْلَ أَنْ یُمْسِیَ کَانَ فِی نَهَارِهِ فِی الْمَحْفُوظِینَ وَ الْمَرْزُوقِینَ حَتَّى یُمْسِیَ وَ مَنْ قَرَأَهَا فِی لَیْلَتِهِ قَبْلَ أَنْ یَنَامَ وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ أَلْفَ مَلَکٍ یَحْفَظُونَهُ مِنْ کُلِّ شَیْطَانٍ رَجِیمٍ وَ مِنْ کُلِّ آفَةٍ وَ إِنْ مَاتَ فِی یَوْمِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَى الْجَنَّةَ وَ حَضَرَ غُسْلَهُ ثَلَاثُونَ أَلْفَ مَلَکٍ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ وَ یُشَیِّعُونَهُ إِلَى قَبْرِهِ بِالاسْتِغْفَارِ لَهُ فَإِذَا أُدْخِلَ فِی لَحْدِهِ کَانُوا فِی جَوْفِ قَبْرِهِ یَعْبُدُونَ اللَّهَ وَ ثَوَابُ عِبَادَتِهِمْ لَهُ وَ یُفْسَحُ لَهُ فِی قَبْرِهِ مَدَّ بَصَرِهِ وَ أُومِنَ مِنْ ضَغْطَةِ الْقَبْرِ وَ لَمْ یَزَلْ لَهُ فِی قَبْرِهِ نُورٌ سَاطِعٌ إِلَى عَنَانِ السَّمَاءِ إِلَى أَنْ یُخْرِجَهُ مِنْ قَبْرِهِ فَإِذَا أَخْرَجَهُ لَمْ تَزَلْ مَلَائِکَةُ اللَّهِ مَعَهُ یُشَیِّعُونَهُ- وَ یُحَدِّثُونَهُ وَ یَضْحَکُونَ فِی وَجْهِهِ وَ یُبَشِّرُونَهُ بِکُلِّ خَیْرٍ حَتَّى یَجُوزُونَ بِهِ الصِّرَاطَ وَ الْمِیزَانَ وَ یُوقِفُونَهُ مِنَ اللَّهِ مَوْقِفاً لَا یَکُونُ عِنْدَ اللَّهِ خَلْقٌ أَقْرَبَ مِنْهُ إِلَّا مَلَائِکَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ وَ الْمُرْسَلُونَ وَ هُوَ مَعَ النَّبِیِّینَ وَاقِفٌ بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا یَحْزَنُ مَعَ مَنْ یَحْزَنُ وَ لَا یَهْتَمُّ مَعَ مَنْ یَهْتَمُّ وَ لَا یَجْزَعُ مَعَ مَنْ یَجْزَعُ ثُمَّ یَقُولُ لَهُ الرَّبُّ تَعَالَى اشْفَعْ عَبْدِی أُشَفِّعْکَ فِی جَمِیعِ مَنْ تَشْفَعُ وَ اسْأَلْنِی عَبْدِی أُعْطِکَ جَمِیعَ مَا تَسْأَلُ فَیَسْأَلُ فَیُعْطَى وَ یَشْفَعُ فَیُشَفَّعُ وَ لَا یُحَاسَبُ فِیمَنْ یُحَاسَبُ وَ لَا یُوقَفُ مَعَ مَنْ یُوقَفُ وَ لَا یَذِلُّ مَعَ مَنْ یَذِلُّ وَ لَا یُنْکَثُ لِخَطِیئَتِهِ- وَ لَا شَیْءٍ مِنْ سُوءِ عَمَلِهِ وَ یُعْطَى کِتَاباً مَنْشُوراً حَتَّى تهبط [یَهْبِطَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَیَقُولُ النَّاسُ بِأَجْمَعِهِمْ سُبْحَانَ اللَّهِ مَا کَانَ لِهَذَا الْعَبْدِ مِنْ خَطِیئَةٍ واحد وَاحِدَةٍ وَ یَکُونُ مِنْ رُفَقَاءِ مُحَمَّدٍ ص[3]
