درس بیست پنجم دوران امر بین امرین

طرح بحث

در مباحث گذشته بیان شد که صیغه امر ظهور در وجوب دارد و واجب صور مختلفی دارد گاهی واجب نفسی است یعنی حکم رفته روی یک موضوع و آن موضوع به خاطر جایگاه ویژه اش واجب شده است مثل نماز و گاهی حکم رفته روی یک موضوع نه از آن جهت که خود موضوع مهم است بلکه به جهت این که این موضوع وسیله و ابزار رسیدن به یک حقیقت است مانند وضو واجب اول را نفسی و واجب دوم را غیری می گویند .

در بیستم ـ موضوع له صیغه امر

اسباب تبادر وجوب

در درس گذشته بیان شد که وجوب ناشی از شدت اراده و مستحب ناشی از اراده ضعیف است و در مقام اثبات برای تشخیص و تمییز اراده ضعیف و قوی باید به قرائن و مقارنات و شواهد مراجعه شود در صورتی که قرائن و مقارنات موافق با اراده قوی بود حکم به وجوب می شود و اگر مقارن با اراده قوی نبود حکم به استحباب می شود

درس پانزده ثمره قول صحیحی و اعمی

درس پانزدهم ثمره قول صحیحی و اعمی

توضیح مطلب مربوط به درس پیشین

و الی هذا الوجه یشیر الشیخ الانصاری مراد از الی هذا الوجه اشاره به این است که الفاظ معاملات ناظر به عرف است و معانی که در عرف دارند مورد امضاء شارع قرار گرفته است و از اختراعات بشری است که مهر تأیید شرع را با خود به همراه دارد

درس چهاردهم ـ نقد ثمره بحث طبق قول صحیحی

نقد ثمره در عبادات

این که گفته شد تمسک به اطلاق در موارد شک در اجزاء عبادات طبق قول صحیحی درست نیست قابل نقد است و تمسک به اطلاق طبق قول صحیحی هم درست است به این بیان که لفظ صلاه وضع شده است برای خود هیئت لابشرطی که در نمازهای واجب و مستحب اعم از نماز قصر و تمام و نمازی که بر فرد سالم واجب است و نمازی که بر فرد مریض واجب است وجود دارد و در صدق عنوان صلاه وجود هیئت صلاتیه به یکی از مراتب آن کفایت می کند مگر بعضی از مراتب نماز مانند نماز غریق که هئیت صلاتیه را ندارد .

درس سیزدهم ـ ثمره بحث قول صحیحی و اعمی

طرح بحث

با توجه به این که عبادات از مخترعات و ابتکارات شارع است بحث از وضع آن برای صحیح یا اعم خالی از وجه نیست و جای طرح و بحث داشت که شارع الفاظ را برای صحیح وضع کرده است یا برای اعم ولی در معاملات که از اختراعات عقلائی است و بر عقلاء است که موضوع له این الفاظ مانند بیع و نکاح و اجاره را مشخص نماید و شارع در تعیین موضوع له الفاظ معاملات نقشی ندارد و تنها نقش شارع تبیین قلمرو و محدوده آنها است بنابر این بحث از صحیحی و اعمی محدود می­شود به این که عرف این الفاظ را برای صحیح قرار داده است یا برای اعم .

درس دوازدهم ـ دلیل صحیحی ها

درس دوازدهم « دلیل صحیحی ها »

کسانی که قائلند اسماء عبادات مانند صلاه برای نماز صحیح ـ یعنی بر خوردار از تمام اجزاء و شرایط وضع شده است برای اثبات مدعای خود به دلایل مختلفی تمسک نموده اند که به برخی از دلایل آنها اشاره می­شود

1. تبادر

2. صحت سلب

3. روایات

درس نهم ـ حقیقت شرعیه و متشرعه

درس نهم ـ اسماء عبادات و معاملات

طرح بحث

مراد از حقیقت شرعیه

دیدگاه ها

دیدگاه مصنف

دلیل مصنف

درس هشتم ـ اعتبارات

درس هشتم ـ جملات خبری و انشائی

1. طرح بحث

مقدمه اول

وجودات به دو دسته کلان تقسیم می شوند یک دسته موجودات تکوینی هستند یعنی وجود حقیقی دارند اعم از این که وجود آنها عینی و خارجی باشد یا ذهنی و یک دسته موجودات هستند درمقابل تکوینی که به وجودات تشریعی معروف اند

وجودات تکوینی وجوداتی هستند که که چه در مقابل آن لفظی قرار داده باشند یا نباشد در خارج یا در ذهن وجود دارد و نیازی به اعتبار و قرار داده لفظ ندارد مانند وجود سنگ ، آّب و آسمان و روح و فرشته و ... که موجودات خارجی هستند و مانند صورت های ذهنی گرفته شده از حقایق بیرونی یا صورت های خیالی و تخیلی ساخته شده در ذهن .

وجودات تشریعی آن است که در عالم اعتبار معتبر ملاحظه می کند و قرار می دهد و وجودی غیر از این اعتبار ندارد مانند ملکیت و زوجیت و ....

درس هفتم ـ علامات حقیقت و مجاز

درس هفتم ـ نصیص اهل لغت

پیش در آمد

لغت دانی و لغت شناسی سابقه دیرینه در بین بشر دارد و گذشته های بسیار دور افرادی زحمت جمع آوری معانی لغات را بعهده گرفته اند و از این راه به بشریت خدمات در خور تقدیری ارایه نموده اند و کتاب های لغاتی مانند مقاییس اللغه احمد بن زکریا و اساس البلاغه زمخشری و العین احمد فراهید یا صحاح اللغه جوهری ، مفردات راغب اصفهانی ، کتاب لغت نامه دهخدا ، فرهنگ عمید ، فرهنگ خرد ، فرهنگ آریان پور و .... تدوین و در اختیار اهالی علم و معرفت قرار داده اند و یک رشته علمی به عنوان لغت شناسی را